Column: krieltjes

Wist je dat...
......ik wel eens heimwee heb naar die 'ouderwetse' gebakken nieuwe krieltjes?
Wat je nu koopt in de plasticzakjes is maar een slap aftreksel van de krieltjes van vroeger.

De ouderen zullen het nog wel weten maar voor de jeugdigen onder ons:
Vroeger hadden échte groenteboeren een apparaat in de winkel staan waar worteltjes en nieuwe aardappels in geschrapt konden worden.
De klant bestelde een kilo geschrapte worteltjes, dan werden de wortels eerst afgewogen en dan in een apparaat gedaan wat een beetje weghad van een centrifuge,
Klep boven in, ronde trommel met een soort ronde rasp aan de binnenkant en een tuit onderaan.
Ding was aangesloten op elektra en een kraan.
Als het aangezet werd dan ging de trommel draaien en werden de groenten of de aardappels tegen  de rasp geslingerd, water werd er overheen gesproeid zodat velletjes en vuil weggespoeld werden.
Het kreng maakte een ontzettend kabaal dus iedereen moest een tandje harder praten.
Na een bepaalde tijd was het dan klaar, en deed men een klep open en kwamen de worteltjes of aardappels er uit rollen.
Bij mijn weten was het alleen geschikt om dingen die normaal ook geschrapt werden, in te doen.
En ook alleen nieuwe aardappels.

En als je die nieuwe geschrapte aardappeltjes ging bakken kwam er een heerlijk knapperige kortje om.

*sentimentele blik*

Ik weet nog dat ik met mijn moeder bij de groenteboer stond.
en dat moeder vroeg om 3 kilo geschrapte krieltjes "maar niet te lang in de machine laten zitten anders gaat er teveel af" werd erbij gezegd.
En dan werden ze eerst van de pitten ontdaan, want aardappels moeten je niet "aankijken".
Even kort gekookt.
En dan in ruim boter mooi bruin gebakken.
Het was een groot gezin, toen redelijk normaal, zes kinderen en twee volwassenen.
We kregen het niet zo vaak, want zo goedkoop was het niet en het was best een klus om zoveel aardappels goed te bakken en mijn moeder was er ene van dat alle aardappeltjes goudbruin moesten zijn en niet van die bleke dingen ertussen.
En met ouderwetse botersla of doperwtjes en een uitgebakken speklappie.
Mennnn wat was dat smullen!!

Maar helaas, zulke nieuwe geschrapte krieltjes zijn  er niet meer *snif*
En soms tuin ik er in he?
Dan koop ik zo'n zakje krieltjes, ga ze bakken en tja... het is wel lekker hoor.
Maar het is het nét niet.



(ik was dit begonnen bij "wist je dat" maar het werd nogal lang, dus maar een apart plekkie gegeven.)

wilt dat lukken dat wij er het vorige week nog over hadden. De kruidenier bij ons (is nu weg) had ook zo'n centrifuge staan en den blotte van in het dorp (al langer weg) ook. Mijn vader heeft aardappelen staan in zijn tuin en schraapt dus die varkenspatatjes ook zelf. Gisteren heeft hij nog een portie gebracht.
De zogezegde krielaardappelen die je in de supermarkt koopt, zijn allemaal uitgestoken uit een gewone grote aardappel. Daarom dat ze ook allemaal even groot zijn. En dat zijn dan de oude aardappelen en niet van die nieuwe juist uit de grond gehaalde.
Van het weekend zijn mijn kleinkinderen, dus zijn achterkleinkinderen mee patatten gaan rapen. Als we in de tuin waren was het altijd opnoemen wat wat was en op het einde stond er voor hun een bos (loof was hoger dan hunzelf) en elke keer zei ik dat zijn patatten. Daarom aan mijn vader gevraagd of hij wou bellen wanneer hij patatten ging uitdoen, zodat ze daadwerkelijk konden zien dat het patatten waren en dat die dus in de grond steken en niet aan de takken groeien. Zal waarschijnlijk één van de laatste keren zijn dat ze kunnen zien waar patatten groeien. Hopelijk blijft er iets van hangen.

Ik heb ook wel zelf krieltjes geschrapt, en die waren inderdaad gladder dan die uit de machine.
En ik heb dat, trouwens, vroeger voor mijn moeder ook wel gedaan, samen met broers en zus.
Lekker in de tuin met een bak water tussen ons in en ieder een mesje.

Ik wil dat nu ook best doen, tijd zat (al is geduld wat moeilijker verkrijgbaar) maar de narigheid is dat die kleine nieuwe krieltjes hier nergens te koop zijn.

Heerlijke rubriek.

@ lidwina, nieuwe aardappels wil ik ook nog wel eens schrappen.
Heb nu lekkere Opperdoezer ronde, een heerlijke aardappel.

@ Winterbeer, dat apparaat ken ik niet.
Als ik nu ergens nieuwe krieltjes kon kopen zou ik zo'n ding aanschaffen.

Ik bak en braad altijd in roomboter.
Margarine en vooral de vloeibare, gebruik ik niet.

Lao-tse .

Misschien op een boerenmarkt ?die is er wel in Haarlem .

Je zou het ook bij een volkstuinder kunnen proberen ,die hebben meestal meer dan ze zelf op kunnen .

@Lao-Tse, ik heb een moestuin dus ook piepers - de vroege zijn er net uit, de latere nog niet - naar mijn mening hoeven het ook niet per se

winter61beer wrote: Hier schrap ik mee daarna worden ze goudbruin gebakken in een vloeibare boter

waar kun je zo een machine kopen?

lijkt me het einde

wauwwwwwwwwwww

die bol.com verkoopt ook van alles hé
alleen is deze net niet leverbaar
maar bedankt voor de link
ik zal een verder zoeken

niania wrote: wauwwwwwwwwwww die bol.com verkoopt ook van alles hé alleen is deze net niet leverbaar maar bedankt voor de link ik zal een verder zoeken